TYPES FRAUDE
Niet-sportspecifieke fraude
Niet-sportspecifieke fraude verwijst naar fraude die niet specifiek is aan de sportsector, maar zich ook in andere sectoren/contexten kan voordoen. We maken een onderscheid tussen:
Financiële fraude
Niet aangegeven inkomsten (bijvoorbeeld inkomgelden, opbrengsten van eetfestijnen, sponsorbijdragen), niet aangegeven uitgaven (bijvoorbeeld de vergoeding voor sporters of trainers), btw-fraude, fictief vzw-statuut, portretrechtfraude, fiscale domiciliefraude.
Verschillende actoren kunnen betrokken zijn bij financiële fraude, bijvoorbeeld: atleten, coaches, sponsors, sportclubs, sportmakelaars, boekhouders...
Er kunnen verschillende motieven zijn voor het stellen van financiële fraude:
-
financiële motieven: minder belastingen betalen, hogere vergoeding ontvangen, publiciteit, witwassen van geld, bewerkstelligen van een exclusiviteitsrelatie
-
sportieve motieven: aantrekken of behouden van (betere) atleten of coaches
-
Gebruik van zwart geld en zogenaamde ‘onder-de-tafel’-betalingen, valse facturen, over- en onderwaardering van de aan- en verkoopwaarde van spelers, offshore constructies, fictieve opdrachten.
Fiscale fraude doet zich voor binnen allerlei sporten, zowel op het amateur en professionele niveau. De meer ernstige en/of georganiseerde fiscale fraude heeft zich voornamelijk voorgedaan in professionele sporten waar grote financiële bedragen circuleren, zoals het professionele voetbal of wielrennen.
-
4.4% van sportclubs geeft aan belastingen te ontduiken
-
20.2% van sportclubs geeft aan gemanipuleerde facturen te ontvangen
-
21.8% van de sportclubs geeft aan gemanipuleerde facturen uit te schrijven
-
Subsidiefraude
Subsidiefraude houdt in dat financiële steun van overheidsinstellingen of sportfederaties onterecht wordt aangevraagd of gebruikt voor andere doeleinden dan waarvoor deze subsidie eigenlijk bedoeld is. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen:
-
subsidieheling: het ontvangen van subsidiegeld dat verkregen werd door fraude.
-
subsidiebedrog: het opzettelijk verstrekken van onjuiste informatie om in aanmerking te komen voor een subsidie waar geen recht op is.
-
subsidieafwending: het gebruiken van subsidies voor andere doeleinden dan waarvoor de subsidie werd toegekend.
Subsidiefraude kan gesteld worden door de sportclubs, sportfederaties of sporters zelf.
Er kunnen verschillende motieven zijn voor het stellen van subsidiefraude:
-
financiële motieven: meer (financiële) middelen ontvangen
-
sportieve motieven: aantrekken of behouden van (betere) atleten of coaches
-
Valse verklaringen (bijvoorbeeld over ledenaantallen), valse documenten (bijvoorbeeld diploma’s van trainers), niet naleven subsidievoorwaarde of -verplichting, subsidies aanwenden voor andere doeleinden dan waarvoor ze bedoeld zijn (bijvoorbeeld aanwenden voor betalen professionele spelers in plaats van investeren in jeugdwerking).
Subsidiefraude doet zich voor binnen allerlei sporten, zowel op het amateur en professionele niveau.
-
5.6% van de sportclubs geeft subsidiefraude aan met middelen van de federatie
-
5.1% van de sportclubs geeft subsidiefraude aan met middelen van de overheid
-
Sociale fraude
Sociale fraude houdt in dat het sociaalzekerheidsrecht of arbeidsrecht wordt geschonden of misbruikt. In sportclubs kan dit de vorm aannemen van het niet aangeven van arbeid of ‘zwartwerk’, fictief vrijwilligerswerk, geen (correcte) verblijfsvergunning, geen (correcte) werkvergunning, schending voorwaarden vergunning en schijnzelfstandigheid.
Sociale fraude kan gesteld worden door sportclubs, atleten, coaches.
Er kunnen verschillende motieven zijn voor het stellen van sociale fraude:
-
Financiële motieven; behouden van de sociale uitkering, hogere vergoeding ontvangen, minder bijdrages betalen
-
Sportieve motieven; buitenlandse spelers/trainers (sneller) bij sportclub laten beginnen, aantrekken of behouden van (betere) sporters of trainers
-
Via het gebruik van valse onkostenvergoedingen, valse verklaringen, valse documenten.
Sociale fraude kan zich voordoen in iedere sportclub die werkt met betaalde sportbeoefenaars, trainers, werknemers of leden. Sociale fraude doet zich in belangrijke mate voor bij clubs die recent gepromoveerd zijn of hiertoe ambitie hebben.
-
1 op de 2 sportclubs betaalt clubleden wel eens uit in het zwart
-
28.9% van sportclubs geeft aan atleten en coaches in het zwart te betalen
-
20.5% van sportclubs geeft aan vrijwilligers in het zwart te betalen
-
9.5% van sportclubs geeft aan bestuursleden in het zwart te betalen
-
Verduistering van middelen
Het verduisteren van middelen houdt in dat iemand binnen de sportorganisatie (vb. penningmeester, bestuurder), geld of andere middelen van de sportorganisatie zonder toestemming voor persoonlijk gebruik aanwendt.
Allerlei actoren kunnen middelen van een sportorganisatie verduisteren, zoals bestuurders, penningmeesters, leden, vrijwilligers, werknemers van de sportclub etc.
Personen zullen doorgaans middelen verduisteren uit financiële motieven of voor persoonlijke verrijking.
Misbruiken of verkeerd aanwenden van (financiële) middelen of activa (bijvoorbeeld sportmateriaal verduisteren).
Verduistering van middelen doet zich opvallend vaak voor bij amateur sportclubs. De kans dat middelen misbruikt worden is groter wanneer er weinig controle is over de (financiële) middelen van de sportorganisatie.
-
16.1% van de sportclubs geven aan te maken gehad te hebben met diefstal van clubmiddelen
-
14.1% geeft aan dat sponsormiddelen werden verspild of misbruikt
-
Corruptie
Onder corruptie wordt doorgaans het misbruiken van macht verstaan voor persoonlijk gewin.
Bestuursleden, atleten, coaches...
Er bestaan verschillende motivaties:
-
financiële motieven
-
het vergaren of bestendigen van machtsposities
-
Corruptie is een breed begrip en kan op verschillende manieren plaatsvinden. Een typische vorm van corruptie is omkoping. Daarnaast zijn belangenconflicten en vriendjespolitiek of favoritisme ook gebruikelijke vormen van corruptie.
Corruptie kan zich voordoen in alle sporten op alle niveaus.
-
26.7% van de sportclubs geeft aan te maken gehad te hebben met belangenconflicten
-
Bijna de helft geeft aan dat er sprake is van favoritisme in de sportclub
-
7.8% geeft aan dat er sprake is geweest van omkoping in de sportclub
-